Bài toán nan giải của Pump.fun: Mất dần thị phần, đối mặt cáo buộc pháp lý và đội ngũ Gen Z chốt lời rút lui

Trung cấp7/30/2025, 8:13:44 AM
Chỉ trong vòng một năm, Pump.fun đã từ một nhân tố tạo đột phá trong lĩnh vực meme trở thành trung tâm của khủng hoảng lòng tin và đối mặt với làn sóng giám sát pháp lý ngày càng chặt chẽ. Bài viết này cung cấp phân tích chuyên sâu về hành trình của dự án—từ thời điểm tính năng “phát hành token chỉ với một cú nhấp chuột” gây sốt, đến sự sụp đổ của đợt mở bán trước PUMP, các cáo buộc theo Đạo luật RICO và loạt lỗ hổng nội bộ liên quan đến bảo mật. Nội dung bài viết làm nổi bật vị trí tiên phong của DeFi trong đổi mới công nghệ, đồng thời phản ánh cuộc cạnh tranh liên tục giữa sự phát triển kỹ thuật và hoạt động quản lý pháp lý.

“Nơi thú vị nhất trên internet”—đó là cách ba nhà sáng lập Gen Z của Pump.fun từng mô tả dự án này. Giờ đây, cụm từ ấy lại trở thành một câu nói châm biếm gợi nhớ về sự hài hước đen tối.

Đến tháng 7 năm 2025, nền tảng meme coin từng nổi danh với trào lưu “ra mắt token chỉ bằng một cú nhấp chuột” này đã đối diện với một cuộc khủng hoảng niềm tin chưa từng có và gặp phải những thách thức lớn từ thị trường.

Pump.fun đang chịu áp lực cạnh tranh khi đối thủ giành lấy thị phần, các chỉ số chính giảm mạnh. Đặc biệt, nền tảng này phải đối mặt với sự điều tra pháp lý tại Mỹ, liên quan đến cáo buộc gian lận chứng khoán và tội danh theo luật RICO. Hành trình của Pump.fun bắt đầu trong cơn sốt và giờ đây lại bị thử thách bởi chính sự cuồng nhiệt mà nó từng tạo ra.

Khi niềm tin bị lung lay

Tháng 7 năm 2025: một quyết định đã thay đổi tất cả.

Pump.fun công bố ra mắt token PUMP, định giá tổng pha loãng đạt 4 tỷ USD. Thay vì là một cột mốc tự hào, đây lại trở thành điểm bùng phát khiến cộng đồng nền tảng bị chấn động.

Điều mỉa mai là: dù các nhà sáng lập xây dựng danh tiếng dựa trên quan điểm “mọi presale đều là lừa đảo”, họ lại tổ chức đợt bán trước quy mô lớn cho chính token PUMP. Điều này bị cộng đồng coi là sự giả tạo và phản bội.

Jocy, nhà sáng lập quỹ đầu tư IOSG Ventures, đã công khai nhận định trên X rằng đây là một sự kiện “thoát hàng” đầy rủi ro, cảnh báo việc huy động vốn ở mức định giá 4 tỷ USD cho một meme token vào thời điểm thị trường giá xuống là hành động quá mạo hiểm cho tương lai. Lo ngại của thị trường nhanh chóng trở thành hiện thực.

Dữ liệu từ CoinMarketCap cho thấy giá token giảm 75% chỉ vài giờ sau khi ra mắt. Tại thời điểm công bố, PUMP giao dịch ở mức 0,0024 USDT—thấp hơn 30% so với giá bán công khai 0,004 USDT.

Số liệu on-chain còn đáng lo hơn: 340 ví cá voi phối hợp bán ra, nắm giữ hơn 60% lượng token bán trước. Theo người dùng X EmberCN, chỉ hai ví cá nhân trong vòng gọi vốn riêng đã bán ra 141 triệu USD token, thu về gần 40 triệu USD lợi nhuận.

Trên mạng xã hội, trạng thái phấn khích chuyển sang thất vọng chỉ sau một đêm. “Chúng tôi tưởng đã có cơ hội thay đổi, nhưng cuối cùng lại bị người khác lợi dụng.” Cảm giác bị lừa đảo và mất mát lan rộng, làm suy giảm nghiêm trọng niềm tin cộng đồng từng thúc đẩy sự phát triển của Pump.fun.

Cổ phiếu sụt giảm, mô hình kinh doanh đối mặt thách thức

Sự suy giảm niềm tin phản ánh ngay trong các con số.

Đối thủ LetsBONK.fun nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường. Theo Dune Analytics, thị phần ra mắt token mới của Pump.fun giảm từ 90% xuống còn 24% chỉ trong một tháng, trong khi LetsBONK.fun tăng từ 5% lên 64%. Sự thay đổi này xuất phát từ sự đối lập trong triết lý hoạt động.

Pump.fun thu phí tập trung từ mỗi lần ra mắt, trong khi LetsBONK.fun chuyển 58% doanh thu platform vào việc mua lại và đốt token hệ sinh thái—tạo vòng quay giá trị chung và xây dựng niềm tin.

Trong bối cảnh tình hình xấu đi, CoinCentral đưa tin về kế hoạch mua lại token trị giá hàng triệu USD của Pump.fun. Tuy nhiên, thị trường đánh giá đây là hành động “dùng nhà đầu tư cá nhân giữ giá ở đỉnh”. Các nhà phân tích cho biết dự án bán ra ở 0,004 USD, sau đó mua lại ở 0,0064 USD bằng doanh thu nền tảng—cao hơn 60%, chỉ nhằm hỗ trợ giá.

Việc mua lại chỉ giúp giá tạm thời ổn định, không thể khắc phục nền tảng giá trị và niềm tin đã bị phá vỡ. Cùng lúc đó, các cơ quan quản lý toàn cầu tăng cường giám sát.

Tháng 12 năm 2024, sau khi nhận cảnh báo từ Cơ quan Quản lý Tài chính Anh (FCA), Pump.fun buộc phải ngắt 9% lưu lượng truy cập—tức là từ người dùng tại Anh.

Đây không phải sự kiện cá biệt mà là hậu quả tất yếu của mô hình tăng trưởng lan truyền khi bị các cơ quan quản lý chú ý. Pump.fun rơi vào vòng lặp tiêu cực: cạnh tranh gay gắt làm giảm doanh thu, thu nhập giảm làm yếu khả năng mua lại, giá token giảm làm mất lòng tin, người dùng rời bỏ nền tảng ngày càng nhiều.

RICO siết chặt vòng pháp lý

Cú đánh mạnh nhất đến từ pháp lý. Ban đầu, một số vụ kiện tập thể cáo buộc mọi meme token trên nền tảng đều là chứng khoán chưa đăng ký. Các hãng luật như Wolf Popper LLP thúc đẩy “thuyết đồng phát hành”, cho rằng nền tảng này trực tiếp tham gia tạo lập, giao dịch và cung cấp thanh khoản token, chứ không chỉ là đơn vị công nghệ trung lập.

Tháng 7 năm 2025, cuộc chiến pháp lý leo thang. Đơn kiện Aguilar được cập nhật thêm các cáo buộc theo Đạo luật RICO—một đạo luật thường được áp dụng cho các tổ chức tội phạm.

Danh sách bị đơn mở rộng, bao gồm Solana Foundation, Solana Labs và cả các nhà đồng sáng lập, bị cáo buộc là người lên kế hoạch, hưởng lợi và đồng phạm trong hành vi gian lận. Tác động của vụ việc vượt xa phạm vi Pump.fun, đặt ra thách thức đối với giới hạn trách nhiệm pháp lý của toàn bộ hệ sinh thái Solana.

Việc này đặt ra vấn đề về trách nhiệm giám sát hoặc kiểm soát các dự án trong hệ sinh thái của các hạ tầng blockchain như Solana. Vụ kiện cảnh báo mọi chuỗi công khai: liên minh với các dự án hệ sinh thái tiềm ẩn rủi ro lớn hơn trước đây. Dưới Đạo luật RICO, các cáo buộc chính gồm gian lận qua mạng, gian lận chứng khoán, chuyển tiền trái phép và hỗ trợ rửa tiền.

Cáo buộc nghiêm trọng nhất: Nhóm hacker Lazarus của Triều Tiên bị cáo buộc sử dụng meme token của Pump.fun để rửa tiền bị đánh cắp trong vụ hack Bybit.

Lỗ hổng quản trị—không có biện pháp phòng ngừa nội bộ

Điều đáng chú ý hơn cả là sự việc xuất phát từ nội bộ.

Ngày 16/5/2024, Pump.fun bị khai thác 1,9 triệu USD—nhưng thủ phạm không phải hacker bên ngoài mà là một cựu nhân viên bất mãn.

Người này tự nhận là “Stacc” và thừa nhận trên X rằng động cơ là trả thù và không hài lòng với lãnh đạo. Kiểm tra kỹ thuật cho thấy không có lỗi hợp đồng thông minh mà là lạm dụng quyền quản trị hệ thống.

Với quyền truy cập đặc biệt, người nội bộ đã chiếm quyền rút tiền và sử dụng flash loan để gom lượng lớn token, rút hết thanh khoản khỏi pool DEX ban đầu. Dù từng quảng bá khả năng phòng ngừa rug pull meme coin, Pump.fun lại bị tấn công bởi chính nhân sự bên trong.

Vụ việc là lời cảnh báo rõ ràng: sự tăng trưởng quá nhanh của Pump.fun đã để lộ lỗ hổng lớn về quản trị và bảo mật.

Từ phòng ngừa rug pull đến tự mình gặp rủi ro

Mọi chuyện bắt đầu giữa “cơn sốt meme coin Solana” năm 2024. Các nhà phát triển và nhà đầu tư toàn cầu đổ về Solana với kỳ vọng nhân tài sản lên 100 lần. Tuy nhiên, việc tạo token mới và mở pool thanh khoản đầu tiên rất tốn kém—chi phí hàng nghìn USD và đòi hỏi kỹ thuật cao—khiến các đội nhóm nhỏ bị gạt ra ngoài cuộc chơi.

Ba nhà sáng lập gồm CEO Noah Tweedale (21 tuổi), CTO Dylan Kerler (21 tuổi), COO (bí danh) Alon Cohen (23 tuổi) đã nhận ra rào cản này và đặt mục tiêu giải quyết “rủi ro rug pull meme coin”, với mong muốn xây dựng “nơi thú vị nhất trên internet”.

Pump.fun ra mắt vào tháng 1/2024 với bước đột phá “ra mắt token chỉ bằng một cú nhấp chuột”. Việc từng mất nhiều ngày và chi phí lớn nay chỉ còn vài phút và rất ít tiền. Sự tăng trưởng cực kỳ mạnh mẽ.

Tuy nhiên, các nhà đầu cơ đã lợi dụng mô hình này. Toàn bộ mô hình trở thành công cụ khuếch đại sự đầu cơ, còn đợt bán trước PUMP trị giá 4 tỷ USD đẩy làn sóng đầu cơ lên đỉnh điểm.

Họ nhiều lần bỏ qua các quy tắc kinh doanh. Đã từng lấy lòng cộng đồng bằng quan điểm chống presale nhưng lại tổ chức đợt bán trước lớn nhất. Khi FCA vào cuộc, họ lập tức cắt quan hệ pháp nhân tại Anh; CEO phủ nhận Pump.fun là công ty Anh, COO cho rằng nhân viên không đồng nghĩa với chủ sở hữu. Nhiều người cho rằng các động thái đều đã được tính toán.

Các tài năng kỹ thuật, nhà đầu cơ và những người linh hoạt về luật pháp đã cùng viết nên câu chuyện Pump.fun—tăng trưởng nhanh chóng rồi sụp đổ. Các nhà sáng lập trẻ không ngờ rằng dự án xuất phát từ niềm vui lại kéo họ vào vòng xoáy pháp lý và thương mại khốc liệt.

Ngã rẽ quan trọng

Pump.fun hiện ở thời điểm bước ngoặt. Các vụ kiện đang chờ xử lý, thị phần sụt giảm và niềm tin người dùng mất mát đã làm dừng đà phát triển của nền tảng.

Đây là một bài học đắt giá về sự chọn lọc tự nhiên trong DeFi: nền tảng phát triển nhờ khả năng thích nghi nhanh (rào cản thấp, lan truyền mạnh), nhưng nếu không phát triển để đáp ứng các thách thức (quy định, niềm tin, bảo mật), nguy cơ bị loại bỏ là rất lớn.

Khủng hoảng của Pump.fun là thách thức cho toàn ngành crypto: khi đổi mới chạm đến ranh giới pháp lý, mức độ trách nhiệm của nền tảng đối với các hoạt động diễn ra trên đó cần được xác định rõ ràng.

Khi các cơ quan quản lý tập trung vào DeFi thay vì chỉ chú ý đến các sàn giao dịch tập trung, những trường hợp tương tự Pump.fun có thể sẽ xuất hiện tiếp theo.

Với mọi nhà đầu tư, việc phân biệt giữa một dự án lành mạnh và dự án lừa đảo ngày càng quan trọng. Câu chuyện này—từ khởi đầu khiêm tốn, đạt đỉnh, rồi suy giảm—có thể mở ra chương tiếp theo cho ngành crypto.

Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:

  1. Bài viết này được đăng lại từ ChainCatcher. Bản quyền thuộc về tác giả gốc Zz, ChainCatcher. Nếu có vấn đề về tái bản, vui lòng liên hệ Đội ngũ Gate Learn để được xử lý theo chính sách.
  2. Lưu ý: Các quan điểm, ý kiến trong bài viết chỉ thể hiện ý kiến cá nhân của tác giả và không phải là khuyến nghị đầu tư.
  3. Các phiên bản dịch sang ngôn ngữ khác được thực hiện bởi Đội ngũ Gate Learn. Nếu không dẫn nguồn Gate, việc sao chép, phân phối hoặc sử dụng lại bản dịch này là bị nghiêm cấm.
Bắt đầu giao dịch
Đăng ký và giao dịch để nhận phần thưởng USDTEST trị giá
$100
$5500